Skip to main content

FILIPINO NG IILAN

image by @AOLIRLWW via emaze.com
Ang Kapangyarihan ng Wika, Ang Wika ng Kapangyarihan

Isinulat ni: Conrado de Quiros

               Sa panahon natin ngayon, makikita kung gaanong hindi napapa-halagahan ng henerasyon sa kasalukuyan ang wikang Filipino. Ang utak ay nahuhulma sa kakaibang hugis kung saan ang ating pambansang wika ay hindi mahalaga at ikinakahiya.

               Simulan natin ang pagtatalakay sa dahilan kung bakit nga ba nawawala na ang paniniwala na ang wikang pambansa ay isang wikang marangal at nararapat isabuhay at isapuso ng bawat mamamayang Pilipino. Una, ayon sa akda, malaking impluwensiya ang Internet. Bakit nga ba? Dahil ang henerasyon ngayon ay bukas ang isipan sa teknolohiya, na halos sa araw-araw na kanilang winawaldas ay hindi mawawala ang pag-gamit ng ‘social media’, at dito ay banyagang wika ang bumubungad na sa mga kabataan at mas napapalawak ang kanilang pag-iisip sa pagtanggap ng ga banyagang salita sapagkat ito ay uso at magandang pakinggan.

               Bumaling naman tayo ngayon sa titulo, na sinasabing ang isang wika ay nagsasabi ng isang kapangyarihan. Sa paanong paraan? Marami sa ating mga Pilipino ang itinuturing na ang Ingles ay isang wikang pang-mayaman lamang. Dahil ito na ang kadalasang ginagamit ng mga naka-aangat sa buhay kapag sila’y nagtatalastasan. Kaya tuloy ang naiisip ng karamihan, na ikaw ay magtutunog sosyal kapag ginamit mo ang wikang banyagang ito.

               Mayroon akong napanood na bidyo sa ‘Facebook’ kung saan ang isang estudyante roon ay sinabing hindi raw siya sanay na gumamit ng Filipino, dahil natural na raw sa henerasyon ngayon ang pagsamahin ang wikang Ingles at Filipino. Naisip ko sa mga oras na iyon na ang mga kabataan ngayon, syempre kabilang na ako roon, ay hindi na isinasapuso ang wikang pambansa natin. Hinahaluan na ito ng banyagang wika at para narin nating isinasantabi ang Filipino at lumilikha na tayo ng panibagong wikang tayo lamang ang nakaka-alam. At ang masakit pa roon, ay nagpakain na tayo ng sobra sa kultura ng mga puti na pati ba naman sa ating pagsasalita ay isinasama na natin sila.

               Hindi ko naman maitatanggi na kahit ngayon, mataas ang aking tingin sa mga nakapagsasalita ng diretso at klarong ingles, dahil kahit ako ay nahihirapang magsalita ng diretsong ingles, at lalo naman ng diretsong Filipino. Kahit nga kapag ako’y nagbabasa ng mga akda ng ating pambansang bayani ay parang dumudugo na ang aking ilong dahil maraming malalalim na salitang Filipino roon ang nagagamit.

               Nasa dugo na nating mga Pilipino ang tingalain ang isang bagay na wala tayo, tulad na lamang ng pagkakaroon ng isang matibay na wikang pambansa, ating tinitingala ang Amerika dahil sila’y isang estadong may matibay nang pundasyon.

               Tulad nga ng sinabi ni Conrado de Quiros, dapat naka-sentro ang ating pag-iisip ngayon sa kung paano nga ba natin mapapalakas ang wikang Filipino, at mapalakas rin ang wikang Ingles bilang isang pangalawang lengguwahe. Hindi tulad ng nararanasan natin ngayon na para bang kinakalimutan na natin ang wikang ating pinagmulan, ang wikang ipinanglaban ng ating mga bayani sa mga mananakop. Nabubuhay na tayo ngayon sa mundong kapag ikaw ay sumanib sa mga kolonyalista, ikaw ay isang mamayang dapat ipagmalaki at hangaan.

               “Ang husay ng lengguwahe ay nasa taong gumagamit nito.”

               Parang ang husay ng isang bagay na iyong binili, mahal man ito o mura, depende pa rin talaga ang kalidad nito sa taong gumagamit. Kung ang taong ito ay maingat at marunong magpahalaga, tiyak na hindi mawawasak ang pundasyon ng isang bagay at siguradong lalago at titibay pa ito. Ihalintulad na lang natin ito sa ating wika, ang wikang Filipino.

Comments

Popular posts from this blog

Kung may Tiyaga, may Nilaga

Sabi nila, hindi mo kasalanan kapag ipinanganak ka na mahirap. Ang kasalanan raw ay ang mamatay kang naghihirap pa rin.  Noong una, labis na pinaniniwalaan ko ang katagang iyan. Napapaisip ako na, oo nga, kasipagan ang sagot sa pagiging mahirap. Kapag ikaw ay may sipag at tiyaga, siguradong ligtas ka na sa kahirapan o di kaya’y makakabangon ka na mula sa bangungot na ito. Pero habang tumatagal, at ang aking pananaw sa buhay  ay lumalawak, at ang bawat sulok ng mali sa mundo ay unti-unti nang nabibigyan ng liwanag sa aking utak, saka sumagi sa aking isipan na hindi mahihirap lamang ang may kasalanan kung bakit sila ay naghihirap.  Sino ang dapat sisihin? Sa tingin ko ay ang uri ng pamamalakad sa ating bansa, sa medaling salita, ang mga taong nasa likod ng mga naglalakihang kumpanya, mga taong nakaupo sa makintab na pwesto, o iba pang taong mala-Diyos na kung isamba ng ilan.  Hindi ko naman sinasabi na isisi na sa mga naglalakihang tao na ito kung bakit hanggan...

Edukasyon, Susi sa Kahirapan

Edukasyon.  Isang bagay na nagpapatakbo sa  buhay ng bawat estudyante.  Bawat araw, gigising ng maaga, papasok sa eskwela, makikinig sa mga turo ng propesor, at uuwing may baon na kaalaman, minsan.  Halos kalahati ng buhay ng bawat mamamayan ang nasasakop ng edukasyon. Bakit nga ba tayo nag-aaral? Bakit ba tayo obligadong pumasok sa eskwela at magtapos ng kolehiyo?  Kung ako ang tatanungin kung bakit ng aba ako nag-aaral, ang isasagot ko lamang ay upang magkaroon ng direksyon ang aking buhay at sana, sa dulo ng direksyong ito ay isang magandang kinabukasan na makakatulong hindi lang para sa akin, kungdi para na rin sa pamilya ko at sa bayan. Ang edukasyon ay isang obligasyon upang magkaroon ng mga magagaling  at may alam na susunod na henerasyon ang lipunan. Nag-aaral ang mga kabataan para may maiambag hindi lamang sa  kanilang sariling kapakanan, kungdi pati na rin sa kapakanan mismo ng lipunang ating sinisinta. Ang edukasyon raw ang magpapa...

TANSONG ASAL GINTO

Tansong asal Ginto Ang akdang ito ay nagpapahiwatag kung paano tinitingala ng mga kababayan nating Pilipino ang isang uring nakaa-angat ngunit nagpapasailalim naman sa mga kolonyalista. Tulad ng sa naunang akda ni Bienvenido Lumbera na ating tinalakay na pinamagatang, Edukasyong Kolonyal: Sanhi at Bunga ng Mahabang Pagkaalipin, nabanggit rito kung paanong ang isang wikang banyaga ay sumisimbolo sa karangyaan. Dito sa akdang ito, ipinakita kung paanong ang isang pribadong paaralan na karamihan ay mayroong mga estudyanteng nakatataas ay naiimpluwensiyahan ang pag-iisip ng mababang uri ng mga Pilipino. Masasabing marami sa ating mga Pilipino ang pilit na itinataas ang kanyang sarili sa lipunan kahit na ang kanyang pinansyal na bulsa ay wala namang laman. Sila yung mga taong matatawag na mga ‘Social Climber’. Balik tayo sa usaping pang-pribadong paaralan ng ating bansa. Muli, ang ugat kung bakit mas maraming edukasyon na ang naihahatid ng mga pribado o eksklusibong paaralan kays...